Wat betekent een RA-accountant en waarom is deze titel belangrijk?

Een RA-accountant is een financieel deskundige die is gespecialiseerd in het uitvoeren van wettelijke en vrijwillige controles van jaarrekeningen, alsmede andere assurance- en adviesopdrachten. De titel Registeraccountant is wettelijk beschermd en mag uitsluitend worden gevoerd door accountants die zijn ingeschreven in het accountantsregister van de Koninklijke Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants (NBA).

Om die titel te verkrijgen, moet een RA voldoen aan strenge opleidingseisen, beschikken over relevante praktijkervaring en zich houden aan de beroeps- en gedragsregels die binnen de accountancy gelden.

Het traject om RA-accountant te worden is intensief en bestaat uit meerdere fasen. Je start doorgaans met een bacheloropleiding in accountancy of bedrijfseconomie, gevolgd door een masteropleiding accountancy en aansluitend de post-masteropleiding tot Registeraccountant (RA). Daarna volgt een praktijkstage, waarin je onder begeleiding werkervaring opdoet binnen de accountantspraktijk.

Pas na succesvolle afronding van deze opleidingstrajecten én inschrijving in het accountantsregister van de NBA, mag een RA-accountant een controleverklaring afgeven. Met deze verklaring bevestigt de accountant dat de jaarrekening een getrouw beeld geeft van de financiële positie en het resultaat van een organisatie.

Dit is van groot maatschappelijk belang, aangezien ondernemingen die aan bepaalde omvangscriteria voldoen, wettelijk verplicht zijn hun jaarrekening te laten controleren door een onafhankelijke, bevoegde accountant.

Verschil tussen RA-accountant en AA-accountant

In Nederland kent de accountancy twee wettelijk beschermde titels: Accountant-Administratieconsulent (AA) en Registeraccountant (RA). Beide titels vereisen een intensieve opleiding, praktijkervaring en permanente educatie.

Hoewel AA’s en RA’s grotendeels dezelfde beroepsregels volgen (zoals de VGBA en NV COS), zijn er verschillen in hun opleidingsachtergrond, doelgroep en werkpraktijk.

De AA-accountant richt zich traditioneel op het midden- en kleinbedrijf (MKB), waaronder familiebedrijven, stichtingen en verenigingen. Veel AA’s zijn actief in samenstel-, beoordelings- en adviesopdrachten, maar kunnen – indien zij werkzaam zijn binnen een accountantsorganisatie met een AFM-vergunning – ook wettelijke controles uitvoeren.

De RA-accountant heeft doorgaans een academische achtergrond en is vaker actief in de controlepraktijk, met name bij middelgrote en grote ondernemingen. RA’s verrichten regelmatig wettelijke controles en assurance-opdrachten van meer complexe aard.

Kortom: het verschil zit niet zozeer in de kwaliteit, maar in de focus en context waarin beide accountants werkzaam zijn. Beide titels vertegenwoordigen dezelfde professionele standaarden en wettelijke verantwoordelijkheid.

Opleiding en bevoegdheden RA-accountant

Het traject tot Registeraccountant (RA) is intensief en bestaat uit verschillende opleidings- en praktijkfasen:

• Bachelor Accountancy (of gelijkwaardig): een brede basisopleiding waarin je kennis opdoet van financiële verslaggeving, administratieve organisatie, bedrijfseconomie en auditing.

• Master Accountancy: verdieping in verslaggevingsregels, auditing, governance en complexe vraagstukken rond waardering, consolidatie en financiële analyse.

• Post-master opleiding tot Registeraccountant (RA): de theoretische opleiding waarin de focus ligt op controleleer, risicobeoordeling, IT-audit, assurance-opdrachten en professionele ethiek. Deze fase wordt afgesloten met de zogenaamde theoretische eindtoets.

• Praktijkopleiding (praktijkstage): gedurende minimaal drie jaar doe je onder begeleiding van een erkende praktijkopleider ervaring op in de controlepraktijk. Na afronding van deze praktijkopleiding kun je je inschrijven in het RA-register van de NBA.

Pas na deze inschrijving mag je als openbaar accountant wettelijke controleverklaringen afgeven.

De controleverklaring zelf is een essentieel instrument: zij biedt aandeelhouders, bestuurders, financiers en toezichthouders redelijke zekerheid dat de financiële verantwoording betrouwbaar en getrouw is opgesteld.

Waarom is de titel RA-accountant belangrijk?

Wettelijke verplichting

Voor middelgrote en grote ondernemingen geldt op grond van artikel 2:393 van het Burgerlijk Wetboek een wettelijke verplichting om de jaarrekening te laten controleren door een openbaar accountant (RA of AA met een auditvergunning van de AFM).

Zodra een onderneming gedurende twee opeenvolgende boekjaren ten minste twee van de drie wettelijke grenscriteria (omzet, balanstotaal en aantal werknemers) overschrijdt, is een wettelijke controle vereist.

Een AA-accountant zonder controlevergunning mag dan geen wettelijke controle uitvoeren. Alleen accountantsorganisaties met een AFM-vergunning voor wettelijke controles (zogenoemde audit-only kantoren) mogen deze werkzaamheden verrichten.

Deze verplichting draagt bij aan transparantie, voorkomt onregelmatigheden en versterkt het vertrouwen van aandeelhouders, financiers en andere belanghebbenden.

Betrouwbaarheid en geloofwaardigheid

Een wettelijke controle door een registeraccountant (RA) waarborgt de kwaliteit, onafhankelijkheid en deskundigheid van het onderzoek. De RA geeft een oordeel over de getrouwheid van de financiële verslaggeving, waarmee de onderneming haar financiële geloofwaardigheid richting de buitenwereld versterkt — een essentieel aspect bij financieringen, investeringsrondes, fusies of overnames.

Verhoogd vertrouwen bij belanghebbenden

Banken, investeerders, subsidieverstrekkers en toezichthouders hechten groot belang aan een officiële controleverklaring van een RA-accountant.

Deze verklaring biedt zekerheid dat de cijfers betrouwbaar zijn opgesteld en dat het bestuur zijn verantwoordelijkheid voor een juiste financiële verantwoording serieus neemt. De controleverklaring is daarmee een belangrijk instrument voor vertrouwen en verantwoording binnen het maatschappelijk verkeer.

Differentiatie in de markt

Het laten uitvoeren van een controle door een RA-accountant met AFM-vergunning onderscheidt een organisatie in de markt.

Het toont aan dat de onderneming transparantie, governance en betrouwbaarheid hoog in het vaandel heeft staan. Voor grote organisaties is dit een wettelijke vereiste, maar ook voor middelgrote of ambitieuze ondernemingen vormt een vrijwillige controle een krachtig signaal richting partners, klanten en investeerders.

Voor wie is een RA-accountant geschikt?

Je onderneming valt onder de wettelijke controleplicht (middelgrote of grote rechtspersoon op grond van artikel 2:393 BW). In dat geval mag uitsluitend een openbaar accountant (RA of AA met een AFM-vergunning) de jaarrekening controleren en een controleverklaring afgeven.

Je hecht veel waarde aan betrouwbaarheid, transparantie en onafhankelijkheid in de financiële verslaggeving. Een RA-accountant waarborgt dit door strikte naleving van de beroepsregels (VGBA, NV COS).

Je wilt je organisatie profileren als professioneel, integer en verantwoord, bijvoorbeeld richting aandeelhouders, subsidieverstrekkers of toezichthouders. De betrokkenheid van een RA-accountant versterkt dat vertrouwen.

Ben je een MKB-ondernemer zonder wettelijke controleplicht en heb je vooral behoefte aan advies, administratieve ondersteuning, belastingaangiften of het samenstellen van de jaarrekening? Dan is een AA-accountant doorgaans de juiste keuze. Sommige AA-accountants beschikken bovendien over een AFM-vergunning en mogen daardoor ook wettelijke of vrijwillige controles uitvoeren.

Zo herken je een RA-accountant

De titel Registeraccountant (RA) is wettelijk beschermd. Alleen accountants die voldoen aan de wettelijke opleidingseisen, praktijkervaring en permanente educatie, én die zijn ingeschreven in het accountantsregister van de NBA (Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants), mogen deze titel voeren.

Een RA-accountant is bevoegd om wettelijke controles uit te voeren en controleverklaringen af te geven bij ondernemingen die onder de controleplicht vallen op grond van Titel 9 Boek 2 BW.

Je kunt eenvoudig controleren of iemand daadwerkelijk als RA is ingeschreven via het openbare NBA-register – een betrouwbare manier om te verifiëren met wie je samenwerkt.

Wanneer is een RA-accountant voor jouw situatie relevant?

Een RA-accountant wordt relevant zodra je organisatie zodanig groeit dat zij onder de wettelijke controleplicht valt, of wanneer stakeholders — zoals subsidieverstrekkers, investeerders of toezichthouders — behoefte hebben aan extra zekerheid over de financiële verantwoording.

Ook als je als bestuurder of toezichthouder transparantie, kwaliteit en externe betrouwbaarheid belangrijk vindt, is de inzet van een RA-accountant een waardevolle keuze. Voor een betrouwbare accountant in Almere en omstreken ben je bij ons aan het juiste adres.